Kayıtdışılık ‘cep’leri zorluyor

Hanife Baş – Yolcu beraberinde getirilen cep telefonu sayısında geçen yıla göre yüzde 50 artış yaşanıyor. Sektörün kayıtlı satışta yılı 10 milyon adetle kapatması bekleniyor. Kayıt dışı ve yolcu beraberinde ceple beraber bu rakamın 13.5 milyon olacağı tahmin ediliyor. Sektör yetkilileri taksit uygulamasının genişletilmesini talep ediyor.

Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, bu yıl legal cep telefonu satışının 10 milyon adet olacağını belirterek, “Ancak kurlar, vergilerdeki artış ve taksit sınırlaması nedeniyle kayıt dışı çok arttı. Kayıt dışıyla beraber bu rakam 13 milyon adet. 500 bin de yolcu beraberinde getirilen telefon var. Klonlama yöntemi tarihi zirvelerine çıktı. Artık tüketiciler bunu çok normalleştirdi. Yasal olduğunu düşünenler çok” dedi.

Döviz artışı etkiledi

Turnacı, yolcu beraberinde getirilen ve kayıt dışı cep telefonu oranının geçen yıla göre yüzde 50 arttığını, 3.5 milyon adedi geçtiğini de aktardı.

Sektörün ithalattaki payının yüzde birin bile altında olduğunu vurgulayan Mustafa Kemal Turnacı, “İnsanlar artık mahallesindeki esnaftan ya da ülkemizdeki vergi levhası olan bir ticarethaneden ürünlerimizi almayı düşünmüyor.

Yurtdışından ya da kayıt dışı iş yapan kimselerden alma eğilimi ve alışkanlığı gelişiyor. Sektörümüzde kurallar hızlı bir şekilde oluşturulup doğru dizayn edilmezse sektörü klonlama ve yurtdışından gelen cihazlara teslim etmek durumunda kalırız” uyarısında bulundu. Turnacı, şu anda iç piyasada da kurlardaki artış nedeniyle talebin rekor düzeyde giriş seviyesindeki telefonlara kaydığını kaydetti.

‘Taksit genişletilsin’

Turnacı, yapılması gerekenlerle ilgili şunları söyledi:

“Öncelikle makul taksitle ürün satışı sağlanmalı. 12 taksit şu anda 5 bin TL’ye kadar telefonlarda geçerli. Bu fiyat bandında telefon sayısı da çok az. 12 taksit en az 15 bin TL’lik telefonlara uygulanmalı. Her yıl bu rakamı yükseltmeliyiz. Şu anda sadece 5 bin TL’ye kadar cihazlarda taksit var. Kayıtdışılığa neden olduğu için vergilerde indirim yapılmalı. Vergi indirimi mümkün olmuyorsa üç yılda bir ÖTV’siz cihaz alma hakkı tanınmalı. Klonlamaya engel olmak için 7 yıl sinyal almayan cihazlar aktif IMEI havuzundan çıkarılmalı. Vatandaşın kullanmadığı seri numaralarının da çalınmasına engel olunmalı.”

Yerli üretimi de etkiledi

Türkiye’de cep telefonunda yerli üretim de devam ediyor. Kurlardaki artış nedeniyle bu üretim sekteye uğrasa da markalar yeni modellerini lanse etmeyi sürdürüyor. Mustafa Kemal Turnacı, bu konuda “Yerli üretim cihazların pazar payı yüksek ancak onlar da kayıt dışılıktan ciddi derecede olumsuz etkileniyor. Çünkü kurlar nedeniyle yerli üretim telefonların bile büyük kısmı 5 bin TL’nin üzerinde fiyata sahip. 5 bin TL’ye kadar taksit yapıldığı için 12 taksit fırsatından yararlanamıyorlar. Vatandaşın taksitli alma imkanı olmayınca kayıt dışına yöneliyor” dedi.