Cevdet Yılmaz’dan minimum fiyat açıklaması

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2024’te uygulanacak minimum fiyat için müzakere sürecinin üçlü biçimde yürütüldüğünü belirterek, “Sosyal diyalog sistemleri çalışmadan evvel yorum yapmayı hakikat bulmuyorum. Görüşmeler başlayacak, aralık ayı içinde toplumsal diyalog düzeneği çalışacak.” dedi.

Anadolu Yayıncılar Derneği’nin konuğu olan Yılmaz, soruları yanıtladı.

İhracatçılara sağlanan takviyelerle ilgili bir soru üzerine Yılmaz, ihracatçıların daha düşük maliyetle kredi kullanımı konusunda uğraşların devam ettiğini belirterek, “İhracatı elimizdeki imkanları azami ölçüde zorlayarak desteklemeye devam edeceğiz. Bunun bir yansıması da Meclise gönderdiğimiz kanun. Kıymetli bir vergiden fedakarlık yaparak KOBİ’leri, ihracatçı KOBİ’leri destekleyici bir adım atmış oluyoruz. Merkez Bankamız da faiz oranlarını azaltarak bunu yapıyor.” dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, yarın toplanacak İktisat Uyum Şurası toplantısının gündeminin sorulmasına karşılık, toplantıda ihracat hususlarını ele alacaklarını, yapılması gereken, atılması gereken yeni adımları değerlendireceklerini bildirdi.

YENİ MİNİMUM ÜCRET

Cevdet Yılmaz, 2024’te uygulanacak taban fiyat belirleme çalışmalarına ait soruları da yanıtladı.

Yılmaz, bu yıl minimum fiyat artışının enflasyonun üstünde gerçekleştiğini, gerçek olarak taban fiyatı gözetici çok önemli önlemler alındığını aktardı.

Yapılan artışlara ek olarak, geçen yıl tarihi bir adım attıklarını ve taban fiyata kadar tüm fiyatlarda vergi muafiyeti getirdiklerini anlatan Yılmaz, yeni minimum fiyat için müzakere sürecinin üçlü formda yürütüldüğünü bildirdi. Cevdet Yılmaz, şunları kaydetti:

“Yani yalnızca kamunun bu hususta perspektifini paylaşması kâfi değil elbette. İşin kamu, personel ve patron tarafı var. Toplumsal diyalog dediğimiz bir düzenekle bütün koşullar belirleniyor. Toplumsal diyalog düzenekleri çalışmadan evvel yorum yapmayı yanlışsız bulmuyorum. Görüşmeler başlayacak, aralık ayı içinde toplumsal diyalog düzeneği çalışacak. Orada elbette emekçilerimizin refah beklentileri, işletmelerimizin de rekabet gücünü devam ettirme, istihdamı devam ettirme üzere beklentileri olacaktır. Kamu kısmı de bu dengeyi gözetecektir diye düşünüyorum. Hasebiyle bu üçlü düzeneğin, diyalog düzeneğinin işleyişini gördükten sonra yorum yapmak daha yanlışsız olur.”

Cevdet Yılmaz, enflasyonla uğraşın toplumsal fedakarlık da gerektirdiğini belirterek, “Kısa vadede tahminen kimi zorluklar yaşayacağız fakat orta-uzun vadede daha sağlıklı bir formda refahımızı arttırmış olacağız. İşin özü bu.” dedi.

Amaçlarının, kalıcı refahı sağlamak, buna dönük adımları atmak, güçlendirmek olduğunu anlatan Yılmaz, “Bu da herkese bir sorumluluk yüklüyor aslında. Siyasetçiler olarak bizlere de yüklüyor.” halinde konuştu.

Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili düzenlemenin akabinde 2 milyon kişinin emekli olduğunu, daha gelecek 3 milyon kişi bulunduğunu söyleyen Yılmaz, “Böyle bir yükle de karşı karşıyayız. Bunun da ilerisi için yansımaları var. Bu sahiden toplumsal güvenlik sistemimiz üzerinde çok değerli bir baskı ögesi oluşturdu. Bu durumu bütçemizin imkanları dahilinde elimizden geldiğince yönetmek durumundayız.” diye konuştu.

Bütçe imkanlarını sonuna kadar zorlayarak, bütün kısımları destekleyici bir yaklaşım içinde olacaklarını söyleyen Yılmaz, “Bunu yaparken Türkiye’nin, şu an büyük bir sarsıntı yüküyle karşı karşıya olduğunu bir taraftan da enflasyonu düşürmek sorumluluğuyla karşı karşıya olduğunu unutmamamız gerekiyor.” dedi.

SOSYAL KONUT PROJELERİ

Sorular üzerine zelzeleyle ilgili çalışmalara da değinen Cevdet Yılmaz, kamuoyunda, sarsıntı bölgesine acil müdahaleler bitince güya “deprem bitti” üzere bir algının oluştuğunu aktardı. Zelzele gerçeğinin daima gündemde tutulması gerektiğine işaret eden Yılmaz, şöyle konuştu:

“Asıl mali yükü artık yükleniyoruz. Yüz binlerce konut yine inşa ediliyor. Tahrip olmuş altyapılar tekrar yapılıyor. Bir taraftan da bölgedeki ekonomik toplumsal hayat canlandırılmaya çalışılıyor. Yalnızca bu sene 762 milyar, gelecek sene 1 trilyon 28 milyar üzere sarsıntı bölgesine harcama olarak sayılardan bahsediyoruz. Orta vadede de 3 trilyonun üzerinde bir kaynağı sarsıntı için kullanmış olacağız. Bir taraftan da yapılan öteki fiyat artışları fedakarlık derken bunu kastediyorum. Öncelikle afetlerin yaralarını sarmamız gerekiyor.”

Sosyal konut projeleriyle ilgili yapılanları anlatan Cevdet Yılmaz, toplumsal konutta arz arttırılmadan yalnızca kredi imkanının sağlanması halinde konut piyasasında fiyatların yükseltileceğini vurguladı. Yılmaz, “Hem arzı arttırıp hem düşük faizli kredi verdiğinizde o vakit manalı olur. İkisini bir ortada düşünmemiz lazım. Aksi takdirde yalnızca avantajlı kredi veriyoruz dediğimizde konut fiyatları artacak, vatandaş yeniden eza yaşamış olacak. Münasebetiyle o denli bir prosedür düşünmüyoruz.” dedi.

Arz ve talep istikrarı içinde ikisini birebir anda geliştirici bir formülasyon içinde bu hususları konuşmaya devam edeceklerini söyleyen Yılmaz, “Sosyal konut, her vakit gündemimizde, hiçbir vakit ihmal edeceğimiz bir husus değil. Enflasyonu düşürmek için de toplumsal refah için de toplam tasarruflarımızı arttırmak için de konut problemi besin problemiyle birlikte en kritik alanlardan.” değerlendirmesini yaptı.

KARA PARAYLA MÜCADELE

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, hata örgütlerine yönelik operasyonlara ait sorulara karşılık da 20 yıllık süreçte, her devirde, çetelerle, mafyayla, kara parayla uğraş ettiklerini, hiçbir devirde bu önceliklerinin değişmediğini, bu mevzularda her devir birebir çabayı yürüttüklerini bildirdi.

Türkiye’nin, Ekim 2021’de “gri liste” olarak da bilinen “artırılmış izlemeye tabi ülkeler” listesine dahil edilmesine değinen Cevdet Yılmaz, şöyle konuştu:

“Maalesef Türkiye hak etmediği birtakım hadiselerle de karşılaşıyor. Aşikâr ülkeler kendi çıkarları kelam konusu olduğunda her türlü enstrümanı kullanabiliyorlar ve ne bir hukuk ne ahlak ne öbür bir ölçü dinlemeden birtakım işler yapabiliyorlar. Türkiye bu manada ekonomik olarak da finansal olarak da haksızlıklara uğramış bir ülke. Eninde sonunda dünyadaki yatırımcı gerçeklere bakacaktır, algılarla değil, sayılarla, gerçeklerle hareket edecektir ve Türkiye’de bir kârlı ortam gören herkes Türkiye’yi tercih edecektir. Bu manada gri listeden çıkma konusunda bir tek düzenleme eksiğimiz var, o da kripto paralar konusunda. Onunla ilgili de esasen muhakkak çalışmalar yapılıyor, o mevzularda da belirli adımlar atılacak. Türkiye haksız bir biçimde bu listelerde ve en kısa müddette buralardan çıkmasını bekliyoruz.”

EKONOMİ VE SİYASİ İSTİKRAR

Türkiye’nin, son 20 yılda iktisatta sağladığı başarıyı büyük oranda siyasi istikrara borçlu olduğunu belirten Yılmaz, mayıs ayındaki seçimlerle siyasi belirsizliklerin ortadan kalktığını ve bunun iktisat ismine da en değerli yeri teşkil ettiğini söyledi.

Siyasi belirsizliklerinin yanı sıra siyaset belirsizliklerini de ortadan kaldırdıklarını tabir eden Yılmaz, bilhassa Orta Vadeli Program (OVP) ile genel siyaset çerçevesinin çok net formda toplumla paylaşıldığını, böylelikle öngörülebilirliğin arttığı bir periyoda girildiğini kaydetti.

Yılmaz, Türkiye’nin bilhassa son üç yılda gerçek iktisat tarafında çok büyük bir performans sağladığını vurgulayarak, pandeminin dünyayı etkilediği 2020, 2021 ve 2022 yıllarında Türkiye’nin, dünya ortalamasının çok üstünde bir büyüme performansı sergilediğini aktardı.

ENFLASYONU DÜŞÜRME POLİTİKALARI

Siyasi istikrar ve gerçek iktisattaki bu gelişmeler tabanında enflasyonu aşağıya çekmeyi, fiyat istikrarını sağlamayı öncelikli amaçları haline getirdiklerinin altını çizen Yılmaz, bunu yaparken de büyüme ve istihdamı da muhakkak bir seyir içinde devam ettirmek gerektiğini söyledi.

Dezenflasyon sürecinin, gelecek yılın ortalarından itibaren besbelli biçimde ortaya çıkacağını anlatan Yılmaz, şöyle konuştu:

“Yazın yaşadığımız o yüksek enflasyonlar baza girmiş vaziyette. Münasebetiyle önümüzdeki devirde aylık bazda daha düşük bir sayıyla gitsek de yıllık bazda baz tesirinden ötürü yüksek görünen bir enflasyonumuz olacak. 2024 ortalarından itibaren ise bazdan çıkmış olacak o yüksek artışlar ve süratli bir formda bir enflasyondaki düşüşü görmüş olacağız. 2024’te bizim OVP’deki iddiamız yüzde 33’tü. Merkez Bankamızla da istişare içinde doğrusu yapmıştık bunu. Lakin sonraki gelişmeleri daima birlikte gördük. Jeopolitik birtakım gelişmeler, öteki birtakım gelişmeler… Merkez Bankası 33’ten 36’ya revize etti sayısı. Çok büyük bir revizyon olmadı fakat tekrar de muhakkak bir fark oluştu. Yalnız orada da bir bant tanım etti Merkez Bankamız. 6 puan üstünde altında gelebilir formunda. Münasebetiyle 32 ile 42 ortasında bir bant tanım etti. 33 sayısı hala o bandın içinde bir sayı. Fakat bir ölçü üst taraflı riskleri olduğunu görüyoruz. Tahminen ek gayretle 33 bence sağlanamayacak bir sayı değil. Yani olasılıklar içinde bir sayı olarak duruyor. Enflasyonla ilgili genel manada tabloyu bu türlü gördüğümüzü söyleyebiliriz.

Tek haneye ne vakit ulaşacağız? Merkez Bankamızın da varsayımı bizim de Orta Vadeli Program’daki çerçevemiz 2026. 2025’te 15’ler civarına düşen bir enflasyon, 2026’da da 8,5 civarında bir enflasyon iddiamız var. Hasebiyle Türkiye kademeli bir biçimde öteki istikrarlarını de gözeterek enflasyonu orta vadede tek haneli sayılara düşürme siyasetlerini oluşturmuş durumda. Bunu da adım adım hayata geçiriyoruz.”

KUR MUHAFAZALI MEVDUAT

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Merkez Bankası rezervlerinin değerli bir finansal gösterge olduğunu söz ederek, mayıs ayında 98,5 milyar dolar düzeyine gerileyen rezervlerin 17 Kasım prestijiyle açıklanan sayılarla 135 milyar dolar olduğunu, 36,5 milyar dolarlık bir artış gerçekleştiğini söyledi.

Kur muhafazalı mevduatın, tekrar finansal açıdan takip edilen göstergelerden olduğunu belirten Yılmaz, “Ağustos ayı prestijiyle bunun pik yaptığını gördük. 3 trilyon 408 milyar dolar düzeyine kadar yükselmişti kur muhafazalı mevduat. İzlenen siyasetlerle alınan önlemlerle 17 Kasım haftası prestijiyle, hesaplarda toplam 640 milyar Türk liralık bir eksilme oldu kur muhafazalı mevduatta. Şu an geldiğimiz sayı 2 trilyon 768 milyar lira. Burada da hakikaten büyük bir performans olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Kur muhafazalı mevduatta önemli bir düşüş var.” halinde konuştu.

Kur muhafazalı mevduatı ani bir formda bitirme üzere bir perspektiflerinin olmadığını lisana getiren Yılmaz, kur muhafazalı mevduatın kamuya risk oluşturmayan bir formda finansal sistemin içindeki enstrüman olarak da düşünülebileceğini belirtti.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, mayıs ayında toplam kredi hacminin bankacılık kesiminde 9 trilyon 129 milyar lira olduğunu, 17 Kasım prestijiyle bu sayının 11 trilyon 107 milyar lira düzeyine yükseldiğini bildirerek, işletmelere yalnızca TL cinsinden kullandırılan net kredi toplamının seçimden bu yana 498 milyar lira olduğunu söyledi.

Deprem harcamalarının, tıpkı vakitte yatırım niteliğinde harcamalar olduğunu vurgulayan Yılmaz, konutların yanı sıra, ticaretin alt yapısını da inşa ettiklerini, bütün bunların aslında bölge ve ülke iktisadı için de bir yatırım olduğunu kaydetti.

“YATIRIM TAAHHÜTLÜ AVANS KREDİSİ”

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi’nin (YTAK) tekrar ve yeni bir çerçeveyle devreye alındığını hatırlatarak, şöyle konuştu:

“Çerçevemiz şu, Türkiye’yi ileriye taşıyacak, cari açığını düşürecek, teknolojik düzeyini yükseltecek, stratejik yatırımlara elverişli kaidelerde ve uzun vadeli kredi sağlamak. Bilhassa bu artan finansal maliyetlerin uzun vadeli stratejik yatırımlarımızı caydırmaması için bir çerçeve oluşturduk. En az 1 milyar lira bedelinde olması gerekiyor bu yatırımların ve belirli özelliklere sahip olması gerekiyor. Bu türlü olunca faiz oranları yüzde 15 ile 30 ortasında bir sayı olacak. En güzel diyelim, bütün kriterleri tutturan projelerde yüzde 15’e kadar faizleri düşürme imkanı olacak. Bu stratejik yatırımlara kıymetli bir güç vermiş olacak. Bunun bildirisini Sanayi Bakanlığımız yayınladı. Merkez Bankamız da kendi düzenlemelerini yapıyor. Münasebetiyle daha ayrıntılı bir formda Merkez Bankamız bunları inşallah kamuoyuyla paylaşacak. Birinci etapta 100 milyar, orta vadede 300 milyar liralık bir Merkez Bankası kaynağı bu çerçevede kullanılmış olacak.”

MERKEZ BANKASI KRESDİ NOTU

Merkez Bankasının üzerinde çalıştığı “toplumsal kredi notu”nun da değerine işaret eden Yılmaz, Merkez Bankası Lideri Hafize Gaye Erkan’ın bu mevzuda daha ayrıntılı bilgi vereceğini aktardı.

Belli alanlara kredi veren bankaların düzenlemelerle teşvik edileceğini, bu mevzuda bir çalışma yürütüldüğünü bildiren Yılmaz, şöyle devam etti:

“Batı’da bu cins uygulamalar var. Diyelim ki teknolojik yatırımlara siz daha fazla kredi verilmesini istiyorsunuz yahut toplumsal birtakım mevzulara da toplumsal açıdan değerli gördüğünüz birtakım işlere daha fazla kredi sağlanmasını istiyorsunuz bankacılık sistemi kanalıyla. Bunu yapan bankaların karşılık oranlarını ayarlayabiliyorsunuz, büyüme performanslarına daha fazla esneklik sağlayabiliyorsunuz. Yaptığınız düzenlemelerle, objektif bir biçimde ölçerek, bu çalışmayı Merkez Bankamız, Bankacılar Birliğiyle, bankalarla birlikte yürütüyor ve önümüzdeki periyotta inşallah dediğim üzere ayrıntıları netleştikçe paylaşılacak.”

“TROY KART”

Cevdet Yılmaz, Merkez Bankasının Troy Kart’a ait de çalışmalarının bulunduğunu anlatarak, “Ödeme sistemleriyle yurt dışına giden kaynak 500 milyon dolar civarında her yıl. Bu da bize indirimli fiyat uyguladıkları halde. Yani onlar uygulanmasa indirimli fiyatlar çok daha büyük maliyetler olacak. Troy Kart üzere yerli ulusal ödeme sistemlerinin devreye girmesi, cari açık perspektifiyle ülkemizde bu kaynakların kalması açısından kıymetli. Troy Kart’ta son devirlerde de bir süratli gelişim görüyoruz. Önümüzdeki devirde inşallah daha da artar.” sözlerini kullandı.