Telegram’ın kurucusu Pavel Durov kimdir? Neden gözaltında?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Fransa’da göz altına alınan iletileşme uygulaması Telegram’ın kurucusu ve Üst Yöneticisi (CEO) Pavel Durov’un mesleğindeki süratli yükselişi ve ömür kıssası merak konusu oldu.

Durov, Azerbaycan’dan özel jetle geldiği Fransa’da başşehir Paris yakınlarındaki Bourget Havalimanı’nda gözaltına alındı.

Pavel Durov’un, Fransa, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri ve St. Kitts and Nevis vatandaşlığı bulunuyor. İki ay sonra 40 yaşına girecek olan Durov’un 15 milyar dolarlık serveti dikkatleri çekiyor.

O dönemki ismi Leningrad olan St. Petersburg’da 1984’te dünyaya gelen Durov, 2006’da, lisans eğitimini “İngiliz Filolojisi ve Çeviri” alanında tamamladı; gençlik yıllarında programlama ve internet projeleriyle ilgilenmeye başladı.

Durov, üniversiteden mezun olduktan sonra 2007’de ağabeyi Nikolay ile “Rus Facebook’u” olarak da bilinen VKontakte sitesini kurarak, isminden kelam ettirmeye başladı.

VKontakte’ın kullanıcı sayısının kısa müddet içinde 20 milyonu geçmesiyle gelirini artıran Durov, sitenin genel müdürü pozisyonunda görev yaptı.

Durov, 2011’e gelindiğinde servetini yaklaşık 8 milyar rubleye çıkarırken, 2014’te, VKontakte’deki paylarını sattı ve genel müdürlük misyonunu bırakarak ülkesinden ayrıldı.

Görevinden ayrılmadan evvel, Rus yetkililerin kullanıcı bilgileri üzere birtakım mevzularda şirketten bilgi istediğini kaydeden Durov, o periyotta bunu reddettiğini açıkladı.

Durov’dan Telegram hamlesi

Durov, 2013’te de gelecekte milyonlarca kişinin kullanacağı, Whatsapp’a alternatif olarak görülen Telegram projesine başladı.

Bu uygulamanın kullanıcı sayısı Temmuz 2024’te 950 milyona ulaştı. Uygulama, bilhassa Rusya-Ukrayna Savaşı sırasında hem iki ülke yetkilileri hem de askeri ve siyasi uzmanlar tarafından faal biçimde kullanılıyor.

VKontakte şirketiyle ilgili Rus yetkililerle sorun yaşayan Durov, Telegram konusunda da Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle Bağlantı Denetleme Kurumunun (Roskomnadzor) radarına takıldı.

Telegram, Federal Güvenlik Servisi (FSB) ile uygulamadaki şifre kodlarını paylaşmadığı gerekçesiyle açılan dava sonucunda 2018-2020 ortası Rusya’da engellendi. Durov bu devirde, kapalılık yasası nedeniyle şifre kodlarını istihbarat teşkilatına vermenin anayasanın ihlali olacağını savundu.

Rus makamlarla yaşadığı sıkıntılara karşın servetini artıran Durov, Ağustos 2024’te birinci sefer Bloomberg milyarderler listesine girdi ve birinci 300’de yer buldu.

Durov, nisanda ABD’li gazeteci Tucker Carlson ile yaptığı röportajda “Birilerinden buyruk almaktansa özgür olmayı tercih ederim.” tabirlerini kullanmıştı.

Gözaltı süreci ve sonrası

Rus ve Fransız basınında yer alan haberlerde, Durov’un, Telegram’da yasa dışı içeriklere erişim sağlandığı için dün gözaltına alındığı belirtildi. Paris’te havalimanında gözaltına alınan Durov, çok sayıda tartışmaya da yol açtı. X’in sahibi Elon Musk da, Durov için X toplumsal medya platformundan “serbest bırakılma” daveti yaptı.

Musk, öteki bir X paylaşımında da “Liberte (Özgürlük), Liberte!, Liberte?” sözüne yer verdi.

Fransız yargı makamları ise dün verilen kararla Durov’un gözaltı mühletini 48 saat uzatma kararı aldı.

Telegram da, şirketin Avrupa Birliği (AB) maddelerine uyduğunu duyurarak, Durov’a yönelik suçlamaları “saçmalık” biçiminde nitelendirdi. Telegram tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Telegram, Dijital Hizmet Yasası dahil AB’nin maddelerine uymaktadır. Durov’un saklayacak hiçbir şeyi yok ve Avrupa’ya sık sık seyahat etmektedir.” sözleri kullanıldı.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, dün yaptığı açıklamada Fransa’ya, gözaltına alınan Durov’a, erişimi talep eden nota verildiğini bildirdi.

Zaharova, Durov’un Fransa vatandaşı da olduğuna dikkati çekerek, “Sorun şu ki Fransa, Durov’u her şeyden evvel kendi ülkesinin vatandaşı olarak kabul ediyor.” biçiminde konuştu.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da, Durov’un Fransa’da gözaltına alınmasına ait yorum yapmak için erken olduğunu belirterek, “Durov’un tam olarak neyle suçlandığını şimdi bilmiyoruz.” dedi.

Rusya Federasyonu Güvenlik Kurulu Lider Yardımcısı Dmitriy Medvedev ise Durov’un Rusya’dan ayrılarak yanılgı yaptığına işaret etmişti. AA